TBMM Genel Konseyi’nde konuşan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, “Enflasyonla gayrette 2023 yılının Haziran ayından itibaren dezenflasyon süreci başlamış durumda. Geçiş sürecini tamamladık. Haziran’dan itibaren dezenflasyon süreci başladı, 28 puan düşüş var. Gelecek sene bu vakitler 20 küsurlu enflasyondan bahsediyor olacağız. Bugünkü kadar enflasyonu konuşmayacağız. Öteki problemleri konuşacağız” dedi.
TBMM Genel Kurulu’nda 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ve 2023 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi’nin tümü üzerine görüşmeler devam ediyor. Yürütme ismine konuşan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın konuşmasında öne çıkanlar şöyle:
“Başarısız bir hükümet arka arda 23 bütçe sunamaz”
“Bu kadar kısa müddette bütün sorulara cevap vermek mümkün değil fakat muhalefetten arkadaşlarımız hükümete çok kapsamlı birçok husususu lisana getirdiler, tenkitleri oldu. Bu hükümetin başarısız bir hükümet olduğunu göstermeye ve buna ikna etmeye çalıştılar. Başarısız bir hükümet arka arda 23 bütçe sunamaz. Muvaffakiyetin, başarısızlığın son karar vericisi milletin kendisidir. Biz milletimizin değerlendirmelerine sonuna kadar hürmet duyuyoruz. Her bir bütçe ve yatırım kalemini Türkiye Yüzyılı maksadına uygun formda, ekonomik istikrarı güçlendirmek ve toplumsal refahı arttırmak maksadıyla şekillendirdik. Bizim perspektifimizde bütçemiz istikrar, icraat ve kalkınma bütçesidir. Tüm toplumsal bölümlerin bütçesidir. İstikrar içinde büyümeyi ve kalıcı toplumsal refahı hedefleyen sağlam siyasetlerin bütçesidir. Ülkemizin altyapısındaki eksikleri tamamlamaya dönük bir bütçedir.
Türkiye Yüzyılında pek çok alanda hayata geçirmek istediğimiz yapısal dönüşüm adımlarımızı destekleyecek, kaynakları eğitimden endüstriye, tarımdan güce her alanda gelişmemizi güçlendirici formda yönlendireceğiz. Fiyat ve finansal istikrarı gözeten sürdürülebilir ve kapsayıcı ekonomiyi amaç alan hür piyasa ve rekabet ortamında verimliliği arttırarak makro ekonomik istikrarları gözeten bir yaklaşım izliyoruz. Siyasi istikrarın, inanç ortamının olmadığı bir yerde dünyanın en uygun programlarını, en uygun bütçelerini de yapsanız başarılı olma bahtınız yok. Türkiye seçimlerini yapmış, gelecek seçimlerine belirli bir vade olan seçimsiz bir periyottan geçiyor. Bu devir bizim için altın değerindedir.
“Dünya’nın âlâ bir devirden geçmediğini hepimiz biliyoruz”
Kur muhafazalı mevduattan süratli bir halde çıkış sağlıyoruz. Bunu yaparken de finansal piyasaları sarsmadan başarıyoruz. KKM geçen sene Ağustos itibariyle 3 trilyon 408 milyar lira düzeyine kadar yükselmişti. 13 Aralık itibariyle 1 trilyon 170 milyar liraya kadar geriledi. Önemli bir gerileme münasebetiyle kur risklerinde azalma kelam konusu. Ülkemizin kredi risk primleri de uygulamalarımız sonucu düştü. Ülkemiz gri listeden çıkmış ve üç kredi kıymetlendirme kuruluşunun iki kere not arttırımı yaptığı bir ülke pozisyonundayız. Birçok finansal gösterge itibariyle gelişmekte olan ülkelerden müspet bir biçimde ayrıştığımızı söz edebilirim.
Küresel piyasalara baktığımızda esas gündemler ortasında faiz indirim döngüsünün devamı ve Ortadoğu başta olmak üzere jeopolitik gelişmeler öne çıkmaktadır. Dünya’nın düzgün bir periyottan geçmediğini hepimiz biliyoruz. Pandemi sonrası toparlanma müddeti hala devam ediyor ve Dünya iktisadı hala pandemi öncesine dönebilmiş değil. Dünya talebinin o yeni ortamda izafî olarak daha canlı olmasını bekleyebiliriz. Gelecekte ülkemizin lehine bir gelişme olduğunu tabir etmek isterim. Emtia fiyatlarında da daha olumlu bir seyir gözlüyoruz. Bütün bunlar önümüzdeki devirde büyüme perspektifimize, dış ticaretimize olumlu katkıda bulunacak.
“İstikrarlı büyümenin kıymetini burada görüyoruz. Bunu hiç küçümsemeyin”
Geçmişle de mukayese etseniz dünyayla da mukayese etseniz Türkiye iktisadı büyümüş. Cumhuriyet tarihi boyunca baktığımızda yıllık ortalama 4,5 büyüme var. Cumhuriyetin birinci yılları savaştan çıkmış bir iktisat var, baz tesiri var. 1960’lı yıllarda Dünya’nın büyümesi çok daha süratliydi. Dünya büyümesiyle mukayese ederken bu cins ögeleri da dikkate almanız gerekir. Bir arkadaşımız dedi ki, ‘ya ne olacak 0,9 büyüme kaydetmişsiniz’ dedi. Bunun uzun vadeli tesirleri ne olmuş bakalım. Bu sene beklediğimiz ulusal gelir 1 trilyon 331 milyar. Yüzde 5,4 yerine 4,5 ile büyüseydik 1 trilyon 120 milyar dolar olacaktı ekonomimiz. Ortadaki fark yalnızca bu yıl için 211 milyar dolar. İstikrarlı büyümenin ehemmiyetini burada görüyoruz. Bunu hiç küçümsemeyin. Türkiye’yi alt orta gelir kümesinden üst orta gelir kümesine taşımıştır.
“Biz bir periyotla öteki periyodu yarıştırmıyoruz”
2020-23 devrinde Dünya iktisadı yıllık ortalama 2,6 büyürken, Türkiye iktisadı yıllık ortalama 5,9 büyümüş. Bundan güzeli can sıhhati diyelim. Bu kadar büyük bir performans takdir edilmez de ne denilir? Elbette büyüme her şey değil fakat en azından bu büyümedeki performansı takdir etmenizi beklerdik doğrusu. ‘Geçmiş politikalarınız bu türlü artık niçin değil’ dediler. İktisattan güvenliğe, dış siyasetten hukuka her alanda biz 22 yılı bir bütün olarak görüyoruz. Bu 22 yılın herbir gününü, saatini sahipleniyoruz. Bir devirle öbür periyodu yarıştırmıyoruz. Temel prensipleriniz, zihniyetiniz değişmez lakin politikalarınız günün şartlarına nazaran değişir. Siz niçin değişiyorsunuz demek manalı değildir. Biz istikrar içinde değişime inanan bir partiyiz. Değişiyoruz zira Türkiye’nin ve Dünya’nın şimdiki gereksinimlerine nazaran politikalarımızı ayarlıyoruz.
“Gelecek sene bu vakitler 20 küsurlu enflasyondan bahsediyor olacağız”
Enflasyonla gayrette 2023 yılının Haziran ayından itibaren dezenflasyon süreci başlamış durumda. Biz bu manada sürpriz yapmıyoruz. Başından itibaren programımız muhakkak, çerçevesi belirli. Üç periyot var dedik; geçiş devri, dezenflasyon devri ve tek haneli sayılara ulaşacağımız kalıcı fiyat istikrarı periyodu. Geçiş sürecini tamamladık. Haziran’dan itibaren dezenflasyon süreci başladı, 28 puan düşüş var. Gelecek sene bu vakitler 20 küsurlu enflasyondan bahsediyor olacağız. Bugünkü kadar enflasyonu konuşmayacağız. Diğer problemleri konuşacağız.
Biz yoksullukla çabayı, gelir dağılımını düzgünleştirme siyasetlerini dar bir çerçevede görmüyoruz. Her şeyden evvel makro ekonominizin sağlam olması lazım. Gemi sağlam değilse kamaralar altından da olsa mana tabir etmez. Münasebetiyle büyümemiz tarihi olarak da siyasi istikrarın ve makro ekonomik olduğu periyotlarda olmuş. Enflasyonu düşürme ve fiyat istikrarı sağlama amacımız tıpkı vakitte sürdürülebilir büyümeye ve gelir dağılımını güzelleştirmeye hizmet ediyor.
“Milli gelire oranla yüzde 1’in de altında bir cari açıkla yılı kapatacağız”
Geçtiğimiz yılın ortalarında yüzde 5,5’lere kadar ulusal gelire oranla oluşan bir cari açığımız vardı. Geldiğimiz noktada 10 milyar doların altına düşmüş bir cari açığımız var ve yıl sonu prestijiyle bütçemizde öngördüğümüzden de daha düşük gerçekleşmesini bekliyoruz. Muhtemelen ulusal gelire oranla yüzde 1’in de altında bir cari açıkla yılı kapatacağız. Cari açıktaki bu düşüş, bizim için kâfi değil. Kalıcı bir formda cari açığı düşürücü siyasetleri da eş vakitli bir biçimde hayata geçiriyoruz. Cari açığı düşüren, rekabet gücünü artıran en değerli ögenin beşeri sermayeye, insanımıza yaptığımız yatırım olduğunun da farkındayız. Bir taraftan dönemsel politikalarımızı izler ve enflasyonu düşürürken, öteki taraftan orta ve uzun vadeli perspektif içinde temel alanlarda dönüşümü de gerçekleştirme uğraşı içindeyiz.” (ANKA)