TBMM AK Parti Küme Lideri Abdullah Güler’in emeklilik sisteminin güncellenmesi için çalışma yapacaklarını söylemesi, emeklilerde değerli beklentiler oluştururken, Türkiye Emekliler Derneği (TÜED) Başkanı Kazım Ergün yeni sistem için tekliflerini anlattı.
Ergün “Daha fazla prim ödeyen ya da daha çok çalışan, daha az çalışandan daha az emekli maaşı almamalı” dedi.
Türkiye’deki sistemde 2 çalışana 1 emekli dahi düşmediğini, bu oranın 2 çalışana karşılık yaklaşık 1,7 emekli olduğunu söz eden Ergün “Emeklinin hayatıyla ilgili alınacak her yanlışsız kararı destekleriz lakin yoksul emekliliği getirirlerse asla. Şu anda kök maaşlar 12 bin 500 liranın altında. O denli değerli kararlar alınmalı ki ağlayan bir emekli topluluğu değil, ‘Benim hakkım buymuş’ diyen bir emekli topluluğu oluşmalı. Evvelce 25 yıl çalışana yüzde 70 oranla emekli maaşı bağlanıyordu, artık aylık bağlama oranı yüzde 35’e düştü. Yeni bir sistem hazırlanırken, kesinlikle bu hususta bilgi ve maharet sahibi olan bizim üzere kuruluşlarla birebir masada olunmalı. Onlara, nelerin yararlı olacağını, nelerin ıstırap oluşturabileceğini söyleriz. Yeni sistemde hak ettiğin kadar hak almalısın. Prim ölçüsü, prim günü ve yaş kriterleri, bir sisteme bağlanmalı” değerlendirmesinde bulundu.
ERKEN EMEKLİLİK ZİYAN VERİYOR
İnsanların en verimli yaşlarının 40 ila 60 olduğunu tabir eden Ergün “38 yaşında bayanlar, 43 yaşında erkekler emekli oluyor; bu gerçek değil. Erken emekliliğin, Türkiye’ye ziyan verdiğini yıllardır söylüyorum” sözlerini kullandı.
Geçtiğimiz günlerde gazetemize konuşan AK Parti Küme Lideri Abdullah Güler “Emeklilik sisteminin güncellenmesi konusunda kapsamlı bir çalışma ortaya koyacağız. Biz bu hâliyle, daima bütçeden emeklilik sistemine kaynak aktararak bunu sürdürmeye çalışıyoruz. Bu, çok hakikat bir şey değil. Emeklilik sistemini daha adil, daha sürdürülebilir bir yere oturtmamız lazım. Gelişmiş ülkelerde, 45-50 yaşında emekli olmaz lakin bizde var. Bunu yaş olarak da, prim ölçüsü olarak da, mühlet olarak da daha gerçekçi bir tabana ulaştırmamız gerekiyor” demişti.
ARALIK İLE OCAK ORTASINDA %30’A VARAN AYLIK FARKI OLUŞACAK
Türkiye’de toplumsal güvenlik sisteminde bütünlüğün bir türlü sağlanamadığını lisana getiren TÜED Genel Başkanı Kazım Ergün, şöyle konuştu: Toplumsal güvenlik mevzuatının sık sık değiştirilmesi emekli aylığı hesaplamalarında farklılıklara yol açıyor, bu da sistemin eşitlik kuralından giderek uzaklaşmasına sebep oluyor. Toplumsal güvenlik sistemimiz eşitlik prensibinden uzaklaştığından, yeni bir emeklilik aylığı hesaplama formülü belirlenmeli ve karma aylık hesaplama sistemine son verilmelidir. Aralık 2024 ile Ocak 2025’te emekli olanlar ortasında yüzde 30’a varan aylık farkı oluşmamalıdır. Toplumsal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile getirilen ve primlerin güncellenmesini öngören katsayılar, yıldan yıla büyük değişkenlik gösterdiğinden, emekli aylıkların hesaplanmasında eşitlik kuralı kaybolmuştur. 2008 sonrası emekli olanların kök aylıklarında önemli kayıplar yaşanmaktadır. En az aylık ödemesi, sistemi bozan ve prim yararı ve prim ödeme gün sayısı fazla olan emeklileri mağdur eden bir uygulamaya dönüşmüştür. Bu nedenle, yeni bir aylık hesaplama sistemine geçilmelidir. 2000 sonrası emekli olanların hak kayıplarının giderilmesi ve geleceğe yönelik yeni farklılıkların olmaması için tek bir sistem üzerinden emekli aylıkları intibak kurallarına nazaran tekrar hesaplanmalıdır. İntibak, bir artırım değil, eşitliği sağlayan bir düzenlemedir.
GÖSTERGE SİSTEMİNE DÖNÜLMELİ
Ergün, 2000 yılı öncesindeki gösterge sisteminin devam ettirilmesi durumunda bugünkü eşitsizliklerin ve kök aylıklardaki kayıpların yaşanmayacağını belirterek “TÜED olarak gösterge sistemine tekrar dönülmesini savunuyoruz. Gösterge sistemi uygulandığında, emekli olunan yıllar ortasında aylık fark olmayacak” dedi.